KIRMIZI ÇAMUR Bayer prosesi sonucunda, sodyum alüminat çözeltisinden ayrilan ve çozünemeyen sodyum alüminyum silikatlar yanında, demir ve titan oksitleri de içeren bir atık madde oluşmaktadır. Eğer bu madde kostik rejenerasyona tabi tutulmuşsa kahverengi yamur, tutulmamışsa kırmızı çamur adını almaktadır. Kırmızı çamurun ortalama kimyasal analizi şu şekildedir : % 20,20 A1203, % 35,04 Fe203, % 13,50 Si02,% 9,4 Na2O, % 5,30 CaO, % 4 Ti02, % 0,39 K2O, % 0,33 MgO, % 8,44 diğerleri.Mineralojik açıdan bakıldığında, sodyum alüminyum silikat ve hematit bileşiklerinden oluşmaktadır. Ayrıca tüvenan cevherin yapısına bağlı olarak V, Zr, U, La, Se gibi elementleri de içermektedir. Kırmızı çamurun tane boyutu 10 μmnin altındadır.Üretim sürecine giren boksitin yaklaşık % 35 - 40i kırmızı çamur halinde atılmaktadır. Kırmızı çamur, alüminyum üreten tesislerin en önemli atık problemidir. Bazı üretici kuruluşlar kırmızı çamuru olduğu gibi denize pompalarken bazıları da bunu yerleşim birimlerinden uzakta inşa edilen barajlara pompalamaktadırlar. Kırmızı çamur gerek kostik soda içermesi gerekse depolama nedeniyle önemli bir çevre sorunu oluşturmaktadır. Ayrıca, yazın kuruyan kırmızı çamurun havayı kirletmesi de ayrı bir çevresel problemdir. Kırmızı Çamurun Potansiyel Kullanım Alanları Kırmızı çamurun kullanılabileceği alanlar şöyle özetlenebilir : A) Kırmızı çamurun inşaat sektöründe kullanılması; 1) Çimento üretimi 2) Tugla ve seramik malzemesi yapımı 3) Hafif yapı malzemesi yapımı 4) Toprakların geliştirilmesi ve yol inşaatı B) Kırmızı çamurun kimya sektöründe kullanılması: 1) Gazlardan ve sıvılardan S02, H2S giderilmesinde absorban olarak kullanılmasi 2) Kauçuk ve plastik endüstrisinde dolgu malzemesi olarak kullanılması 3) Renkli camlarda kullanımı 4) Pigment olarak kullanımı 5) Evsel atık suların temizlenmesinde flokülant olarak kullanımı 6) Katalizör olarak kullanımı C) Kırmızı çamurun içindeki sadece bir bileşenin geri kazanılması: 1) Demirin geri kazanılması 2) Alkali kazanılması 3) Ti02 ve düşük miktarlardaki diğer bileşenlerin geri kazanılması D) Kırmızı çamurun içindeki birden fazla bileşenin geri kazanılması: 1) Kırmzı çamurun ergitilmesi 2) Direkt indirgeyici ergitme 3) Kireç ile indirgeyici ergitme 4) Karbon, soda, kireç ile sinterleşme 5) Direkt karbon, soda ve kireç ile sinterlenme 6) İndirgeyici ergitme proseslerinden demirin ayrılmasından sonra curufun kireç ve soda ile sinterleşmesi 7) Kupp - Ren yöntemi ve seri halinde birleşik Macar yontemi 8) Kırmızı çamurun SO2, ve S03 içeren gazlarla işlendiği prosesler 9) Kırmızı çamurun doğrudan doğruya asit veya alkaliyle özütlendiği prosesler Kırmızı Çamurun Kimya Sektöründe Kullanımı Kırmızı çamurun gazlardan ve sıvılardan S, S02, H2S giderilmesi işlemlerinde gaz temizleme maddesi olarak ve sulardan arsenik giderilmesinde kullanılması için çalışmalar vardır. Kauçuk endüstrisinde kırmızı çamurun dolgu maddesi olarak kullanılmasi ile ilgili çalişmalar vardır. Sueo Machi ve diğerlerinin çalışmasında kırmızı çamur içeren poliolefin karışmları yapılmıştır. % 30 - 95 ağırlık yüzdesinde kımızı çamur ve % 5- 70 ağırlık yüzdesinde termoplastik kompozit bir malzeme vermek üzere sıkıştınlmıştır. Bu malzeme iyi bir metalik dayanıklılık ve parlaklığa sahiptir. Funke ve diğerlerinin yaptığı bir çalışmada 1 kg kırmızı çamur kurutulduktan sonra 6,35kg % 6,5 luk sulu HCL ile 90 °C de 30 dk ısıtılmıştır. Meydana gelen atıktan ısıtma ile Fe203 pigmenti hazırlanmıştır.Pigmentin süzülerek ayrılmasından alimina, silika ve az miktarda Fe2O3 içren filtrat ile 110 °C da kurutulmuş öğütülerek kauçukla karıştırılmış ve güçlendirilmiş kauçuk üretilmiştir. Kırmızı çamur ile birlikte doymamiş poliesterler, stiren ve sisal elyafından polimerizasyon ile fiziksel ozellikleri kuvvetli bir malzeme Yuan ve diğerleri tarafından 60 Co radyasyonu ile hazırlanmış ve bu malzemenin boru yapımıda depo kaplamasında vs. kullanılabileceği söylenmiştir.
