Klasik roman yapısının planına dayanmayan eser bazı kaynaklarca felsefi masal diye nitelenir. Voltaire, Alman filozofu G. W. Leibriz ile (1646-1716) İngiliz şairi Alexander Pope’un (1688-1744) temsil ettikleri iyimserlik felsefesini eleştirip çürütmek amacıyla kahramanı Candide’i (adı saflık ve temizlik anlatır) hocası Pangloss (sözcük anlamı “yalnızca dil”) ile birlikte akıl almaz rastlantılarla zenginleşen bir dünya gezisine çıkartır.
Candide’in sevgili nişanlısı Cunegonde, yürekten bağlı uşağı Cacambo, bilim adamı Martin; yerleri geldikçe ortaya çıkıp kaybolan çok sayıda roman kişilerinin arasında süreklilikle görev alanlardır. Voltaire, her şeyin kaynağını Tanrı’ya bağlayarak “olanak içindeki dünyaların en iyisinde yaşadığımıza” inananlara sürekli şu soruyu yönelten olaylar gösterir: “Eğer bu en iyisi ise ötekiler nasıl olabilir ?“
Eski Dünyadan Yeni Dünyaya, Eldorado’ya uzanan gezi İstanbul’da noktalanır. Her şeye karşın “İl faut planter nötre jardin” (bahçemizi ekip biçmek gerek) diyen Müslüman şeyhin yol gösterisiyle bahçe tanımına girişen Candide, aradığı ruh dirliğini bulmuş gibidir, yaşlanmış sevgilisiyle evlenmekten kaçınmaz; gereksiz ve soyut laf ebeliklerini bir yana koymayı öğrenmiş, felsefe alanında düşünce üretmenin yararsızlığına inanmıştır. Şimdiki yaşamlarının “olabileceklerin en iyisi olduğunu” söyleyen hocasını hep aynı ilkenin söz değeriyle karşılar: “Bahçemizi ekip biçelim“.
Savaşın anlamsızlığını yobazlığın sonsuz zararlarını, tutku ve kıskançlığının yanlışlığını birkaç kez sergileyen nice olay sırasında Voltaire hep aynı düşüncelerin doğruluğunu büyütür: “Toplum daha düzenli ve haklı bir yapıya dönüştürülebilir, insanlara düşen baş görev bu olmalıdır, hoşgörü gerekli ilk erdemdir, ancak iş ve emeğinimizle haklılıkla yaşayabiliriz“
Candide, Voltaire’in en değerli eseri sayılır.
Candide’in sevgili nişanlısı Cunegonde, yürekten bağlı uşağı Cacambo, bilim adamı Martin; yerleri geldikçe ortaya çıkıp kaybolan çok sayıda roman kişilerinin arasında süreklilikle görev alanlardır. Voltaire, her şeyin kaynağını Tanrı’ya bağlayarak “olanak içindeki dünyaların en iyisinde yaşadığımıza” inananlara sürekli şu soruyu yönelten olaylar gösterir: “Eğer bu en iyisi ise ötekiler nasıl olabilir ?“
Eski Dünyadan Yeni Dünyaya, Eldorado’ya uzanan gezi İstanbul’da noktalanır. Her şeye karşın “İl faut planter nötre jardin” (bahçemizi ekip biçmek gerek) diyen Müslüman şeyhin yol gösterisiyle bahçe tanımına girişen Candide, aradığı ruh dirliğini bulmuş gibidir, yaşlanmış sevgilisiyle evlenmekten kaçınmaz; gereksiz ve soyut laf ebeliklerini bir yana koymayı öğrenmiş, felsefe alanında düşünce üretmenin yararsızlığına inanmıştır. Şimdiki yaşamlarının “olabileceklerin en iyisi olduğunu” söyleyen hocasını hep aynı ilkenin söz değeriyle karşılar: “Bahçemizi ekip biçelim“.
Savaşın anlamsızlığını yobazlığın sonsuz zararlarını, tutku ve kıskançlığının yanlışlığını birkaç kez sergileyen nice olay sırasında Voltaire hep aynı düşüncelerin doğruluğunu büyütür: “Toplum daha düzenli ve haklı bir yapıya dönüştürülebilir, insanlara düşen baş görev bu olmalıdır, hoşgörü gerekli ilk erdemdir, ancak iş ve emeğinimizle haklılıkla yaşayabiliriz“
Candide, Voltaire’in en değerli eseri sayılır.
