Bu sorular 1957 yılında bir tanıdığın askerlik görevi sırasında öğrendiği sorulardır. Bakalım çözebilecek misiniz?
Eski devirlerde bir gün, kör bir dilenci günlük hasılatı topladıktan sonra 3 binanın bulunduğu bir bölgeye gider. Binaya giriş ve çıkışlarda bir görevli, bina içinde ise bir patron vardır. Giriş ve çıkışlarda görevliye 5 kuruş vermesi gerekmektedir. Patronlar ise kendisine gelen kör dilencinin elindeki paranın iki katını dilenciye vermektedirler. Bu üç evden çıkıp son görevlinin 5 kuruş almasından sonra dilencinin hiç parası kalmamıştır. Dilenci evlere ilk gelişinde kaç kuruşu vardı?
Yani soruyu biraz açıklayalım: Dilenci birinci eve gelişinde 1 ev görevlisi kör dilencinin parasından 5 kuruşu alır, sonra dilenci patrona çıkar patron dilencinin kaç kuruşu varsa o kadar da kendisi verir. Sonra 1.evden çıkarken görevli dilenciden 5 kuruş daha alır. Sonra dilenci ikinci eve girerken bu evin görevlisi de 5 kuruş alır. Sonra dilenci patrona çıkar patron dilencinin elinde bulunan kadar daha para verir dilenciye. İkinci evden çıkarken bu evin görevlisi de dilenciden 5 kuruş alır. Sonra dilenci üçüncü eve gider ve bu evin görevlisi girişte 5 kuruş alır, sonra patron yine dilencinin elinde kalan kadar para verir dilenciye dilenci üçüncü evden de çıkarken görevli dilenciden 5 kuruş alır ve dilencinin hiç parası kalmaz. Dilencinin 1 eve girmeden önce kaç kuruşu vardı?
Çözüm: En sondan başa doğru giderek çözüme ulaşabiliyoruz. Yani son görevlinin 5 kuruş almasıyla hiç parası kalmadığına göre son görevliye geldiğinde 5 kuruşu vardı. Bu görevliden önce patrona gitmişti ve patron dilencinin parasını ikiye katladığına göre son patrona geldiğinde 2,5 kuruşu vardı. Son eve girerken görevli 5 kuruşu almıştı dolayısıyla son eve gelişinde 7,5 kuruşu vardı. İkinci evden çıkarken de 5 kuruş görevli almıştı ve 7,5 kuruşu kaldığına göre bu görevliye geldiğinde 12,5 kuruşu vardı. Bu görevliden önce gittiği ikinci patrona gittiğinde demek ki elinde 6,25 kuruş vardır. Bu şekilde işlemleri yaparak en başa doğru gittiğimizde cevabımız olan 13,125 çözümüne ulaşırız. (yani 13 kuruş ve kuruşun 8 de biri. Yanlış bilmiyorsam eskiden 40 para= 1 kuruş ediyor o zaman 13 kuruş 5 para olarak çözümümüzü ifade edebiliriz).
100 kazlar sorusu
Yerdeki topal kaz havada gördüğü bir grup kaza seslenmiş: “Hey yüz kazlar, yüz kazlar!”. Uçan kazlar cevap vermiş: “Biz yüz kaz değiliz! Bizim kadar daha olsa, yarımız kadar daha olsa, yarımızın yarısı kadar daha olsa, bir de seni olursan ancak o zaman 100 kaz ederiz” demişler. Havada uçan kazlar kaç adetmiş?
Çözüm: Mevcut miktarın yarısı ve yarısının yarısı söz konusu. Yarısının yarısını bir birim, yarısını iki birim dersek tamamına da dört birim deriz. Yanı bizim kadar dediğine 4 birim, bizim kadar daha olsa dediği için 4 birim daha, yarımız kadar dediği için iki birim, yarımızın yarısı kadar dediği içinde bir birim daha toplam 11 birim vardır. Bir de sen olsan dendiği için 100 den 1 çıkartırız 99 kalır. Yani 99 adet kaz 11 birim etmekte. 99 birimi 11 e bölünce 9 kalır. Kazların miktarını 4 birimle gösterdiğimize göre 9x4=36 eder.
Açıkcası ben böyle düşünerek değil x verip denklem kurarak çözdüm alttaki soruyu çocukluğumda aynı yöntemle çözdüm ama şimdi hiç aklıma gelmedi x diye bilinmeyen vererek çözdüm ilginç.
