[h=4]İlginç bir bilgi; Öldükten sonra saç ve tırnaklar uzar mı ?[/h]İnsanların öldükten sonra saç ve tırnaklarının uzaması korku filmlerinin vazgeçilmez olgularından biridir. Halk arasında da öldükten sonra saç ve tırnakların uzamaya devam ettiği söylenir. Peki bu gerçekten doğru olabilir mi ? veya böyle bir şey olabilmesi mümkünmüdür ? Bu yazımızda ölülerin saç ve tırnaklarının uzayıp uzayamayacağına bilimsel bir açıdan bakacağız.
Erich Maria Remarque’nin ünlü Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok romanında genç anlatıcı,kangrenden ölen arkadaşının tırnaklarının dolana dolana uzamaya devam ettiğini, çürümekte olan kafatasında saçlarının “verimli topraktaki çimen gibi” uzadığını hayal etmektedir. Hoş olmasa da bu düşüncenin günümüzde de varlığını koruduğu görülüyor.
Ölülerin saç ve tırnaklarındaki uzamayı tespit etmek için sistematik ölçümlerin yapılmamış olması şaşırtıcı değil. Ama ipucu için tarihsel anlatımlara ve kadavralar üzerinde çalışan tıp öğrencilerinin tanıklıklarına başvurabiliriz. Organ nakli yapan doktorlar da öldükten sonra farklı hücrelerin ne kadar süreyle canlı kalmaya devam ettiği konusunda tecrübe sahibidir.
Farklı hücreler farklı sürelerde ölürler. Kalp durunca beyne giden oksijen kesilir. Glikoz takviyesi alamayan sinir hücreleri üç ila yedi dakika içinde ölür. Organ nakli cerrahlarının ölümden sonraki 30 dakika içinde böbrekleri, karaciğeri ve kalbi çıkarıp altı saat içinde hastaya nakletmesi gerekir. Fakatderi hücreleri daha uzun yaşadığı için, deri nakli için kullanılacak parça da ölümden sonraki 12 saat içinde alınabilir.
SAÇ VE TIRNAKLAR NASIL UZAR
Tırnakların uzaması için yeni hücrelerin üretilmesi gerekir; bu ise glikozsuz olmaz. Tırnaklar günde ortalama 0,1 mm uzar. Ancak yaşlandıkça bu oran git gide düşer. Tırnak dibindeki germinal matriksdenen bölgede üretilen hücreler yeni tırnağı oluşturur. Yeni hücreler eskileri ileri iter ve tırnak ucu uzamış görünür. Ölüm nedeniyle glikoz tedariki sona erdiğinde tırnak uzaması da durur.
Aynı şey saç için de geçerlidir. Her saç telinin dibinde bulunan folikül saçın uzama kaynağıdır. Folikülün altındaki saç matriksi hücreleri çoğalarak saçın uzamasını sağlar. Bu hücreler hızla bölünür ama bunun için enerji gerekir. Enerji glikozun yanması sonucu oluşur. Bu yanma da oksijen sayesinde olur. Kalp durup kan ile birlikte oksijen pompalama işlemi sona erince enerji kaynağı da kurumuş olur.Yani saçın uzamasını sağlayan hücre bölünmesi de durur.
O halde ölülerin saç ve tırnaklarının uzadığına dair efsane neden bu kadar yaygındır ? Bu tür gözlemler yanlış olmakla birlikte biyolojik bir temele dayanır. Şöyle ki;uzayan aslında tırnaklar değildir; tırnak etrafındaki doku su kaybı nedeniyle çekildiği için tırnaklar daha uzun görünür.Cenaze işleriyle uğraşanlar bazen bu görünümü gidermek için parmak uçlarını nemlendirerek tırnak çevresindeki dokunun daha geç su kaybetmesini sağlarlar.
Aynı şekilde, ölülerin yüz derisi de kurumaya başladığı için deri kafatasına doğru çekilir ve sakalları daha da uzamış gibi gösterir. Yani kapakları açılmış tabutlar içinde yatantırnakları dolana dolana uzamış iskelet kâbuslarıgörüyorsanız rahat olun. Bunlar edebiyatta ve korku filmlerinde yer etmiş sahneler olsa da gerçekle ilgisi yoktur.
Erich Maria Remarque’nin ünlü Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok romanında genç anlatıcı,kangrenden ölen arkadaşının tırnaklarının dolana dolana uzamaya devam ettiğini, çürümekte olan kafatasında saçlarının “verimli topraktaki çimen gibi” uzadığını hayal etmektedir. Hoş olmasa da bu düşüncenin günümüzde de varlığını koruduğu görülüyor.
Ölülerin saç ve tırnaklarındaki uzamayı tespit etmek için sistematik ölçümlerin yapılmamış olması şaşırtıcı değil. Ama ipucu için tarihsel anlatımlara ve kadavralar üzerinde çalışan tıp öğrencilerinin tanıklıklarına başvurabiliriz. Organ nakli yapan doktorlar da öldükten sonra farklı hücrelerin ne kadar süreyle canlı kalmaya devam ettiği konusunda tecrübe sahibidir.
Farklı hücreler farklı sürelerde ölürler. Kalp durunca beyne giden oksijen kesilir. Glikoz takviyesi alamayan sinir hücreleri üç ila yedi dakika içinde ölür. Organ nakli cerrahlarının ölümden sonraki 30 dakika içinde böbrekleri, karaciğeri ve kalbi çıkarıp altı saat içinde hastaya nakletmesi gerekir. Fakatderi hücreleri daha uzun yaşadığı için, deri nakli için kullanılacak parça da ölümden sonraki 12 saat içinde alınabilir.
SAÇ VE TIRNAKLAR NASIL UZAR
Tırnakların uzaması için yeni hücrelerin üretilmesi gerekir; bu ise glikozsuz olmaz. Tırnaklar günde ortalama 0,1 mm uzar. Ancak yaşlandıkça bu oran git gide düşer. Tırnak dibindeki germinal matriksdenen bölgede üretilen hücreler yeni tırnağı oluşturur. Yeni hücreler eskileri ileri iter ve tırnak ucu uzamış görünür. Ölüm nedeniyle glikoz tedariki sona erdiğinde tırnak uzaması da durur.
Aynı şey saç için de geçerlidir. Her saç telinin dibinde bulunan folikül saçın uzama kaynağıdır. Folikülün altındaki saç matriksi hücreleri çoğalarak saçın uzamasını sağlar. Bu hücreler hızla bölünür ama bunun için enerji gerekir. Enerji glikozun yanması sonucu oluşur. Bu yanma da oksijen sayesinde olur. Kalp durup kan ile birlikte oksijen pompalama işlemi sona erince enerji kaynağı da kurumuş olur.Yani saçın uzamasını sağlayan hücre bölünmesi de durur.
Linkleri sadece kayıtlı üyeler görebilir. Linkleri görebilmek için Üye Girişi yapın veya ücretsiz olarak Kayıt Olun
O halde ölülerin saç ve tırnaklarının uzadığına dair efsane neden bu kadar yaygındır ? Bu tür gözlemler yanlış olmakla birlikte biyolojik bir temele dayanır. Şöyle ki;uzayan aslında tırnaklar değildir; tırnak etrafındaki doku su kaybı nedeniyle çekildiği için tırnaklar daha uzun görünür.Cenaze işleriyle uğraşanlar bazen bu görünümü gidermek için parmak uçlarını nemlendirerek tırnak çevresindeki dokunun daha geç su kaybetmesini sağlarlar.
Aynı şekilde, ölülerin yüz derisi de kurumaya başladığı için deri kafatasına doğru çekilir ve sakalları daha da uzamış gibi gösterir. Yani kapakları açılmış tabutlar içinde yatantırnakları dolana dolana uzamış iskelet kâbuslarıgörüyorsanız rahat olun. Bunlar edebiyatta ve korku filmlerinde yer etmiş sahneler olsa da gerçekle ilgisi yoktur.
